جهانی سازی اقتصادی یکی از سه بعد اصلی جهانی سازی است که معمولاً در ادبیات آکادمیک یافت می شود و دو بعد دیگر ۀن جهانی سازی سیاسی و جهانی سازی فرهنگی است.جهانی سازی اقتصادی به حرکت گسترده بین المللی کالاها، سرمایه، خدمات، فناوری و اطلاعات گفته می شود.جهانی سازی اقتصادی یعنی یکپارچگی اقتصادی و وابستگی متقابل اقتصادهای ملی، منطقه ای و محلی در سراسر جهان از طریق افزایش حرکت برون مرزی کالاها، خدمات، فناوری ها و سرمایه.جهانی شدن اقتصادی در درجه اول شامل جهانی شدن تولید، بازارهای مالی، فناوری، رژیم های سازمانی، نهادها، شرکت ها و افراد حقوقی و حقیقی است.
در حالی که جهانی شدن اقتصادی از زمان ظهور تجارت فراملی در حال گسترش بوده است، ، اهمیت اطلاعات به جای سرمایه فیزیکی در اقتصاد مدرن به دلیل بهبود ابزار های حمل و نقل و پیشرفت در ارتباطات، با سرعت چشم گیری رشد کرده است.با پیشرفت علم و فناوری. نرخ جهانی شدن در چارچوب توافقنامه های عمومی تعرفه ها و تبادلات و سازمان تجارت جهانی افزایش یافته است .این کشورها به تدریج موانع تجاری را کاهش دادند و حساب های جاری و حساب های سرمایه خود را باز کردند. این رونق اخیر تا حد زیادی توسط اقتصاد کشور های توسعه یافته از طریق سرمایه گذاری مستقیم ، کاهش هزینه های تجارت کردن، کاهش موانع تجاری و در بسیاری موارد مهاجرت از کشورهای در حال توسعه،حمایت شده است.
بازارهای بین المللی کالا، بازارهای کار و بازارهای سرمایه، اقتصاد را تشکیل می دهند وهمه این ها منبر به جهانی سازی اقتصادی می شوند.
تاریخچه
از اوایل سال 6500 قبل از میلاد، مردم سوریه به تجارت دام، ابزار و اقلام دیگر می پرداختند. در سومر واقع در عراق امروزی، اولین تمدن در بین النهرین، اولین سیستم ارزی را ابداع کرده بود. بازارهای کار متشکل از کارگران، کارفرمایان، دستمزدها، درآمد، عرضه و تقاضا هستند. بازارهای کار به اندازه بازارهای کالایی وجود داشتند. اولین بازارهای کار، کارگران را برای کشت محصولات کشاورزی و پرورش دام برای فروش در بازارهای محلی به کار می گرفتند. بازارهای مالی در صنایعی ظهور کردند که به منابعی فراتر از محصولات یک کشاورز نیاز داشتند
فناوری
جهانی سازی به معنای به هم پیوستن مردم در سراسر جهان فرای موانع فیزیکی و مرزهای جغرافیایی است.
پیشرفت در جهانی‌سازی اقتصادی توسط جنگ جهانی اول مختل شد. بیشتر قدرت‌های اقتصادی جهانی سیاست‌های اقتصادی حمایت‌گرایانه ایجاد کردند و موانع تجاری ای ایجاد کردند که رشد اقصاد را تا حد رکود کند کرد.این امر باعث کاهش روند تجارت جهانی شد و حتی باعث شد کشورهای دیگر محدودیت های مهاجرتی اعمال کنند. جهانی سازی تا زمانی که دولت ها شروع به تأکید بر مزایای تجارت کردندتقریبا حوالی دهه 1970 به طور کامل از سر گرفته نشد.امروزه، پیشرفت های روز به روز فناوری منجر به گسترش سریع تجارت جهانی شده است.
سه عامل پیشرفت علم و فناوری، اصلاحات اقتصادی بازار محور، و مشارکت شرکت های چند ملیتی جهانی شدن اقتصاد را تسریع کردند:
پیدایش حمل و نقل کانتینری در سال 1956، افزایش اندازه کشتی ها، باعث کاهش هزینه های حمل و نقل شد
سیاست و دولت
چارچوب GATT/WTO، که در سال 1947 آغاز شد، کشورهای شرکت کننده را به کاهش موانع تعرفه ای و غیرتعرفه ای خود برای تجارت سوق داد. در واقع، ایده محبوب ترین کشور برای GATT ضروری بود. به منظور الحاق این چهارچوب، دولت ها مجبور بودند رویکرد اقتصاد خود را از برنامه ریزی مرکزی به سمت بازار محور به ویژه پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی. تغییر دهند،
در 27 اکتبر 1986، بورس اوراق بهادار لندن قوانین تازه‌ای را وضع کرد که ارتباط متقابل جهانی بازارها را با هدف افزایش شدید فعالیت‌های بازار امکان‌پذیر کرد. این رویداد به بیگ بنگ معروف شد.
زمانی که سازمان تجارت جهانی در سال 1994 تأسیس شد و قوانین از (GATT) به 128 کشور از جمله جمهوری چک، اسلواکی و اسلوونی منتقل شد. در سال 1995 سازمان تجارت جهانی توافقنامه عمومی تجارت خدمات را تصویب کرد در حالی این اتفاق افتاد که شکست توافقنامه چندجانبه OECD در سرمایه گذاری مصوبه سال 1998 یک مشکل در مسیر جهانی شدن اقتصادی بود.
شرکت های چند ملیتی پروسه تولید را مجددا سازماندهی کردند تا از این فرصت ها استفاده کنند. تولید فشرده نیروی کار به مناطقی با هزینه های نیروی کار کمتر، به ویژه چین منقل شد. شبکه ها سطح مصرف ثروت و تحرک جغرافیایی را افزایش دادند. این سیستم بسیار پویا در سراسر جهان پیامدهای قدرتمندی داشت. کنفرانس وزیران سازمان تجارت جهانی در سال 1999 و اعتراضات سازمان تجارت جهانی در سیاتل در سال 1999 گام مهمی در مسیر جهانی شدن اقتصادی بود.
جمهوری خلق چین (2001) و آخرین بقایای کشورهای بلوک شوروی سابق مانند اوکراین (2008) و روسیه (2012) بسیار دیرتر پس از اصلاحات ساختاری دردناک در فرآیند سازمان تجارت جهانی پذیرفته شدند.
کنوانسیون چندجانبه برای اجرای اقدامات مرتبط با معاهدات مالیاتی برای جلوگیری از فرسایش پایه و تغییر سود، که در 1 ژانویه 2018 لازم الاجرا شد، که تلاشی بود برای هماهنگ کردن نهاد های مالیاتی به منظور جلوگیری از سوء استفاده شرکت های چند ملیتی از حفره های قانونی مانند Green Jersey BEPS tool.
NGO ها
سازمان‌های غیردولتی بین‌المللی شامل موسسات خیریه، گروه‌های حمایتی غیرانتفاعی، انجمن‌های تجاری و انجمن‌های فرهنگی هستند. فعالیت‌های خیریه بین‌المللی پس از جنگ جهانی دوم افزایش یافت و در مجموع سازمان‌های غیردولتی کمک‌های اقتصادی بیشتری به کشورهای در حال توسعه نسبت به دولت‌های کشورهای توسعه‌یافته ارائه می‌کنند.
تجارت
از دهه 1970، کسب‌وکارهای چند ملیتی به طور فزاینده‌ای به تامین منابع از خارج و پیمان کاری فرعی در مسافت های جغرافیایی وسیع متکی بوده‌اند، زیرا زنجیره‌های تامین، جهانی هستند و محصولات میان رده تولید میشوند. شرکت ها همچنین در اتحادهای بین شرکتی وارد میشوند و به تحقیق و توسعه خارجی متکی هستند. این مسئله برخلاف دوره‌های گذشته است که شرکت‌ها تولید را داخلی یا در یک جغرافیای ثابت نگه می‌داشتند. نوآوری‌ها در فناوری ارتباطات و حمل‌ونقل، و همچنین بیشتر باز بودن فضای اقتصادی و مداخله کمتر دولت، دور شدن از داخلی‌سازی را امکان‌پذیرتر کرده است. به‌علاوه، کسب‌وکارهایی که در سطح جهانی قرار می‌گیرند، استفاده از ابزارهایی را می‌آموزند تا با افراد مختلف با پیشینه‌های فرهنگی متنوع تعامل مؤثری داشته باشند.
مهاجرت
مهاجران بین المللی مقادیر قابل توجهی پول را از طریق حواله به اقوام کم درآمد منتقل می کنند. جوامع مهاجر در کشور مقصد اغلب اطلاعات و ایده هایی در مورد نحوه کسب درآمد به تازه واردان ارائه می دهند. در برخی موارد، این امر منجر به حضور نامتناسب برخی از گروه‌های قومی در بعضی صنایع خاص شده است، به خصوص اگر موفقیت اقتصادی افراد بیشتری را تشویق به مهاجرت از کشور مبدا کند. جابجایی افراد همچنین فناوری و جنبه های فرهنگ کسب و کار را گسترش می دهد و دارایی های مالی انباشته را جابه جا می کند
نتیجه جهانی شدن اقتصاد در روزمره مردم
به گفته صندوق بین المللی پول، مزایای رشد جهانی شدن اقتصادی به طور گسترده ای مشترک است. در حالی که چندین جهانی‌ساز شاهد افزایش نابرابری، به‌ویژه چین بوده‌اند، این افزایش نابرابری نتیجه آزادسازی داخلی، محدودیت‌های مهاجرت داخلی و سیاست‌های کشاورزی است تا نتیجه تجارت بین‌المللی.
کاهش میزان فقر یکی از اثرات جهانی سازی اقتصاد است صحت این موضوع با رشد 5.4 درصدی درآمد سالانه برای یک پنجم فقیرترین جمعیت مالزی ثابت می شود. حتی در چین که نابرابری همچنان یک مشکل است، یک پنجم فقیرترین جمعیت شاهد رشد سالانه 3.8 درصدی درآمد بودند. در چندین کشور، کسانی که زیر آستانه فقر دلار در روز زندگی می کنند، کاهش یافته است. در چین، این نرخ از 20 به 15 درصد و در بنگلادش از 43 به 36 درصد کاهش یافته است.
جهانی سازان شکاف درآمد سرانه بین کشورهای ثروتمند و کشورهای در حال جهانی شدن را کاهش می دهند. چین، هند و بنگلادش، برخی از کشورهای تازه صنعتی شده در جهان، به دلیل گسترش اقتصادی خود، نابرابری را تا حد زیادی کاهش داده اند